مکان یابی پیچانه های تراز 500 هکتوپاسکال موثر بر اقلیم ایران در نیمه سرد سال

پیچانه ها، ناهنجاری هایی مثبت و یا منفی هستند که اغلب در لایه های مختلف جو شکل می گیرند. مطالعه پیچانه های تراز 500 هکتوپاسکال به علت نقشی که در ایجاد شرایط پایداری و ناپایداری جو برعهده دارند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پژوهش برای مطالعه شدت و فراوانی پیچانه های جوی مؤثر بر اقلیم ایران در دوره سرد سال (فصل پاییز و زمستان)، از داده های شش ساعته ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال، در محدوده جغرافیایی 20درجه طول غربی تا 80 درجه طول شرقی و صفر تا 70 درجه شمالی استفاده شد. بنابراین، پایگاه داده ای از متغیر ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال در دوره زمانی ۲۰۱۰ – ۱۹۶۰ ، در نرم افزار متلب ایجاد شد. در نهایت، فراوانی و شدت پیچانه های جوی دوره سرد سال محاسبه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که شمال دریای سرخ و شرق دریای مدیترانه مناطق اصلی شکل گیری پیچانه های منفی در دوره سرد سال است. در فصل پاییز ناهنجاریهای منفی در بیشتر بخش های ایران دیده شده است؛ اما بیشینه این ناهنجاری های منفی بر روی جنوب غرب ایران قرار دارد. همچنین، در فصل زمستان ناهنجاریهای منفی نسبت به فصل پاییز افزایش چشمگیری را نشان داده است.